Het numineuze

Teksten van de grote denker en zoeker Kierkegaard, voorzien van een meditatief commentaar. Er zijn ervaringen die ter plekke zin geven aan het bestaan. Ze verwijzen niet naar iets anders, vragen niet om geloof, maar zijn er gewoon. ‘Moments of being’: ze zijn niet het product van ons verstand of van onze wil, ze zijn gratuit. Een vogelgeluid kan de aanleiding zijn, of het zien van een mimosa, het opsnuiven van een geur, het horen van een melodie of de aanblik van een stuk natuur. Andere keren brengen seksuele ervaringen die vervoering teweeg, kunnen esthetische momenten ons het geheim openbaren of beleven we een religieus moment als het betreden van ‘heilige grond’. De kern van deze ervaringen, vol van verrukkelijke huiver, is irrationeel van aard en slechts gevoelsmatig te vatten. Om het unieke ervan te beklemtonen, vond de theoloog Rudolf Otto er in 1917 een nieuw woord voor uit: numineus! Dat wat onuitsprekelijk totaal anders is! Numineuze ervaringen kunnen even sterk aanwezig zijn in onze kinderjaren als op latere leeftijd, misschien in de kindertijd nog wel sterker. Uit vrijwel alle verslagen blijkt dan dat ze tot de meest fundamentele ervaringen van een mensenleven behoren. Tjeu van den Berk beschrijft en bespreekt een groot aantal numineuze ervaringen. Hij probeert daarvan de context op het spoor te komen, en daarbij structuren bloot te leggen die fundamenteler zijn dan ons kind- of volwassene-zijn. Structuren pro deo!